ZELFREFLECTIE EN VERDIEPING

Wie ben je en wie wil je zijn?

De vorige keer ging ik in op de paradox tussen de hectiek van vandaag en de toenemende behoefte aan reflectie voor straks. Om zo met meer afstand en rust naar de toekomst te kunnen kijken en beter te zien wat nodig is. In mijn boek “Zen in de Boardroom” ga ik hier uitgebreid op in en probeer ik je aan de hand van mijn ervaringen te laten zien dat juist vanuit bewustzijn en reflectie je hier op een leukere en gemakkelijkere manier naar toe kan werken.

Vanzelfsprekend sta ik hierbij stil bij de rol van Zen, meditatie, het belang van een bewuste ademhaling en het goed voor je eigen lichaam en geest zorgen. Het ego en de relatie naar anderen toe komen daarbij ook uitgebreid aan de orde, om ons bewustzijn verder te vergroten.

De eerste stap is echter het goed naar onszelf kijken. Ongetwijfeld heb je eerder een assessment gedaan, diverse coachinggesprekken gevoerd of deelgenomen aan één van de talrijke leiderschapstrainingen. Allemaal hebben deze zeker hun waarde, maar nooit kunnen ze het antwoord geven op de vraag; “Wie ben je en wie wil je zijn?” Laat staan dat ze je veranderen … de enige die dat namelijk kan ben jezelf.

Waar kom je vandaan en waar wil je naar toe?

Wellicht heb je al de nodige tijd besteed aan bovenstaande vragen. Toch onderschatten we nog vaak hoe belangrijk het is om ze echt zorgvuldig te beantwoorden en hier dan ook ruim de tijd voor te nemen. Vaak willen we te snel, zonder echt goed te beseffen dat wie we zijn het resultaat is van alles wat we tot nu toe hebben meegemaakt. Vooral onze opvoeding, samenstelling van het gezin, houding van onze ouders en de vrienden die we later maakten, vormen hiervoor de basis. Tijdens onze studie, opvolgende carrière en leven hebben we dit verder uitgebouwd en voor de zaken die goed voor ons werken is dat prima.

We kunnen en mogen dit omarmen en er naar hartenlust van profiteren. Het is wat we verdiend hebben zeg maar! Want wat werkt … dat werkt, toch? Maar voor de eigenschappen die ons soms parten spelen en niet zelden (onbewust) vastzetten ligt dit wellicht anders. Zeker wanneer ze je effectiviteit nadelig beïnvloeden, de relatie met anderen en jezelf onder druk zetten en je daarnaast ook de nodige energie kosten. Mogelijk dat je daar dan toch (nog) wat mee zou willen. Zodat wanneer de vraag gesteld wordt wie ben je en wie wil je zijn, je vanuit ontspanning en rust kan zeggen dat daar doorgaans eigenlijk helemaal niet zo’n groot verschil tussen ligt.

Zelfreflectie

Kijk dus goed waar je in je kracht bent en wanneer ook niet. Waar je soms even de controle lijkt te verliezen, of met welke dingen je mogelijk moeite hebt. Zelf ben ik iemand met een redelijk postuur, een nogal duidelijke stem en sterke en heldere communicatieve vaardigheden. Ik kan me doorgaans goed richten op dat wat ik wil bereiken en ben daarin ook redelijk vasthoudend. Op een goede dag uit zich dat als iemand met een heldere focus en gezonde dosis energie. Natuurlijk helpt de nodige ervaring, een heldere visie en aanleg voor de omgang met mensen en een goed cijfermatig inzicht is eveneens prettig. Drive en passie zijn dan al snel mooie sleutelwoorden. Met energie, focus en commitment erbij garantie voor de nodige vooruitgang en daarmee ook waardering. Geen enkel probleem!

Maar op een slechte dag wanneer dit bij mij omslaat in ongeduld of onbegrip, kunnen mensen deze drive en passie ineens koppelen aan negatieve energie. Wanneer je te veel druk op de ketel zet en niks nog goed genoeg lijkt te zijn, ontstaat er de nodige onrust in je omgeving. Zeker met de beschreven eigenschappen ben je op deze momenten dan snel net even iets te veel voor de mensen om je heen. Dat is nou juist niet wat je wil! Want dit ligt totaal niet(!) in lijn met je zo goedbedoelde intenties. Wanneer je hier dan thuis ook oprechte feedback op krijgt dan moet je er zeker iets mee.

Ik ben destijds dan ook aan de slag gegaan met verdere reflectie en aanvullende terug-koppeling. Dit vraagt echt de nodige inspanning. Wat je goed vindt aan jezelf, maar ook waarom dit soms – zo maar – verandert in iets dat zich tegen je keert? Reflectie, zoeken, graven, erover lezen en er met anderen over spreken, het is een aardige ontdekkingstocht. Vooral ook blijven doorvragen. Niet meteen in de verdediging gaan of dingen terugleggen bij de ander, maar echt nieuwsgierig zijn en opschrijven waar eventueel voor jou de ruimte zit. Oefenen en hier van tijd tot tijd dan weer op reflecteren, voorbeelden erbij pakken enzovoort. In het boek geef ik je hier, naast mijn eigen ervaringen en zoektocht, een verdere en pragmatische opzet en handige oefeningen voor.

Out-of-control

Hierbij is het belangrijk dat je accepteert dat dit tijd kost en je iedere keer weer opnieuw verder probeert te kijken en om feedback moet blijven vragen. Voor mij was het daarnaast belangrijk om, naarmate de jaren verstreken, de dingen minder op fysieke kracht en energie te doen, maar nadrukkelijker te kijken naar wat er af en op andere vlakken – waarnemen en voelen – juist bij kon. Meer vanuit rust en vooral ook open voor mijn omgeving. Ik wilde uiteraard in control blijven en tegelijkertijd de dingen bereiken die ik voor ogen had en liefst in een bepaald tempo. Alleen vanaf het moment dat ik beter naar mijn omgeving bleef kijken en me meer in hen ging verplaatsen, bereikte ik juist veel sneller mijn doel en bleek de weg daar naartoe ook veel meer ontspannen.

Ik merkte dat ik de vroeger in mijn ogen vertragende situaties sneller en met meer kalmte kon overzien. In die situaties nu juist in gesprek bleef zonder, dat mijn ongeduld de boventoon voerde en mijn omgeving daar niet alleen positief maar ook zeer productief op reageerde. Probeer dus juist op de momenten als het even niet lukt, met compassie naar je omgeving te blijven kijken en uiteraard ook naar jezelf. Hierbij mag je fouten maken, dat is ok en onderdeel van het proces. Zolang je intenties maar oprecht en vooral ook naar die ander toe gericht zijn.

In ‘Zen in de Boardroom’ ga ik in op de manier waarop diverse belemmerende patronen ontstaan en vooral ook hoe – wanneer je hier door oefening een steeds beter inzicht in krijgt – er ruimte ontstaat om zelf aan het stuur te kunnen blijven in harmonie met je omgeving. Het mooie is dat als je hier een beter beeld van krijgt, je steeds helderder gaat zien waar het soms misgaat en het gemakkelijker wordt om hierop in te grijpen.

Om helder te kunnen kijken moet je dus eerst goed naar jezelf kijken. Zie jezelf maar als die tuinman met zijn geliefde tuin. Hij kan het groeien en bloeien van de tuin niet forceren, maar door er goed voor te zorgen met een zorgvuldig uitgekozen voedingsbodem en voldoende aandacht, licht, zuurstof en water, komt de groei uiteindelijk ‘vanzelf’. En net als die tuinman zijn ook wij nooit klaar. Jaar na jaar vraagt ‘onze tuin’ om aandacht en zorg. Ook als het boek uit is, de training afgelopen, of de coach er niet meer is.

Gerelateerde artikelen