“Waar je naar kijkt dat zie je, dus wat je ziet daar kijk je naar.” Het lijkt een open deur, maar ik vind het een mooie quote. Eén die ik de laatste jaren tot mijn meer favoriete spreuken heb gemaakt. Hoe we naar de dingen kijken bepaalt namelijk wat we er vervolgens bij denken en daarmee ook hoe we reageren en wat we hier uiteindelijk bij voelen. Vaak gaat dat reageren onbewust, waardoor we het onszelf soms behoorlijk moeilijk kunnen maken, maar andersom juist ook gemakkelijker, zowel zakelijk als privé.
Door welke bril kijk je?
Wanneer je relaxed en ontspannen bent lukt het je vaak nog wel om te relativeren en vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar wat er gebeurt. Als iemand je dan iets toewerpt of er gebeurt wat dat je niet begrijpt of leuk vindt, doe je meestal tijdig een stap terug en probeer je met enige afstand te begrijpen wat er aan de hand is. Je kijkt dan niet alleen door je eigen bril, maar ook met de blik van een ander. Soms lukt je dit, of lukt het even, maar als de druk te heftig wordt, het issue te groot of het te lang duurt, wordt het vaak lastig en blijft je eigen perceptie over.
Je ego gaat zich er dan op de achtergrond mee bemoeien en koppelt dat wat er gebeurt onbewust aan allerlei ervaringen vanuit het verleden. Zonder er erg in te hebben gaat dit dan met je aan de haal en wordt hetgeen er gebeurt onder een vergrootglas gelegd. Veroordeling van die ander of dat wat er gebeurt, koppel je dan onbewust aan de vooroordelen die je al hebt. Zeker wanneer je wat langer onder druk staat, ontstaat er dan een beeld dat uiteindelijk vele malen groter is dan dat wat er feitelijk aan de hand is. Hiermee zet je jezelf als het ware onder druk en verlies je vaak onnodig energie.
Zien, denken, doen en voelen
Stel je hebt niet je allerbeste ochtend. Je bent behoorlijk te laat voor een belangrijke afspraak, hebt terwijl je gehaast de deur uitging koffie gemorst op je nieuwe kleding en net nadat je de auto instapt en op weg gaat ontvang je een vervelend telefoontje van een boze klant omdat er weer iets niet goed is gegaan. Ergens in je drukke agenda zal je vandaag hier dus ook nog tijd voor moeten vinden. Op dat moment snijdt een auto je op de snelweg plots af en als ‘dank’ krijg je ook nog eens een middelvinger van de betreffende bestuurder, omdat hij vindt dat je niet snel genoeg doorrijdt terwijl je even in gedachten was weggezonken. Wat zie je? Wat denk je? Wat doe je? Wat voel je?
Stel je bent op weg naar huis, je hebt net een mooie salarisverhoging gehad met een paar fijne complimenten vanuit het hoofdkantoor. De zon schijnt en je bent wat eerder van je werk weggegaan om op tijd thuis te zijn en je partner eens te verrassen met een leuk diner. Je hebt tijd genoeg om nog wat boodschappen te doen en terwijl je terugrijdt belt je sales manager met het nieuws dat jullie die ene belangrijke deal gewonnen hebben. Je bent helemaal Zen zeg maar … 😉Nadat je opgehangen hebt komt er ineens een auto van rechts, die je zodanig snijdt dat je vol in de ankers moet om hem niet te raken. Wat zie je? Wat denk je? Wat doe je? Wat voel je?
Het kan zomaar zijn dat je in beide gevallen hetzelfde ziet, een automobilist snijdt je af en vertoont onbehoorlijk rijgedrag, maar dat je er toch andere gedachten bij hebt. Misschien voel je je in het eerste geval aangevallen en ben je boos, of bang en verontwaardigd. Wie is deze bestuurder, dat hij jou zomaar aanvalt? “Wat een aso en dan ook nog een middelvinger opsteken. Wacht maar” … en weg ben je. Je hartslag gaat omhoog en voor je het weet is dit de druppel die je die ochtend er net even niet bij kon hebben. “Wordt het zo’n dag?”
Met je lichten maak je duidelijk dat dit echt niet kan. Misschien geef je, vol van adrenaline, zelfs nog wat gas erbij en zet je de achtervolging in om met een blik van verontwaardiging je ongenoegen duidelijk te maken. Zeker is dat dit gebeuren iets doet met je mindset en deze stress neem je mee in de rest van die dag.
Maar misschien heb je in het tweede geval zoiets van, “Nou lekker strakke actie zeg, zeker niet opgelet bij je verkeersexamen, maar mij krijg je niet gek vandaag. Succes man” Je ziet wat er gebeurt en vindt er zeker wat van, maar je hoeft er verder niks mee. Natuurlijk ben je even geschrokken van die auto die zomaar van rechts kwam, maar er is verder niks beschadigd en je bent ongedeerd.
Na de eerste schrik zakt je hartslag weer terug naar standje relaxt en laat je het verder los. Misschien zelfs met een meewarige glimlach. Jij hebt geen haast, jij bent ok. Je geeft dit issue een plek en gaat door met waar je daarvoor was. In een mooie flow en positieve mindset. Zelfde gebeurtenis, zelfde inhoudelijke waarneming, maar verschillende beelden en projectie en dus ook andere gevoelens en vervolgacties, met zeker ook een andere uitwerking op je gemoedstoestand en energie.
Vooroordelen en veroordelingen
Zakelijk ken je ongetwijfeld ook verschillende voorbeelden waarin je het jezelf – onnodig – lastig hebt gemaakt. Misschien bereikte je uiteindelijk wel je doel, maar de vraag is hoeveel heeft het je gekost en was het resultaat het maximaal haalbare. Hoe is het geheel verlopen, was het leuk, heb je ervan kunnen genieten en hoe zit het met je omgeving? Wanneer ik naar mezelf kijk en zeker in mijn beginjaren op directieniveau, dan kan ik tal van voorvallen de revue laten passeren. Ik heb er een aantal voor je opgeschreven met welke lessen ik daar achteraf uit getrokken heb in mijn boek “Zen in de boardroom” dat begin mei uitkomt.
Hierbij beschrijf ik ook wat hiervan de impact was op mij en vooral ook op mijn omgeving. Eén van de reden waarom ik dit boek geschreven heb, is omdat ik gemerkt heb hoe belangrijk het is om helder te blijven kijken naar datgene wat er om je heen en vooral in je gebeurt. Zodat je dingen ook een andere kant op kan sturen. Niet alleen neemt hierdoor je effectiviteit en impact toe, maar vooral wordt het hierdoor allemaal wat relaxter, gemakkelijker en vooral leuker en wie wil dat nu niet?
Achteraf gezien zag ik mezelf niet zelden onder druk van uitdagende doelstellingen en de hoeveelheid werk, te snel schakelen en oordelen over datgene wat er gebeurde. In mijn jacht naar meer omzet, nieuwe orders of een verhoogde winstdoelstellingen, gaf ik mijn omgeving vaak te weinig tijd om te begrijpen wat er nodig was en hoe hier het beste op te schakelen. In plaats daarvan vertelde ik mijn teamleden meestal wat er volgens mij nodig was en hoe dit te doen, voor mij was het immers allemaal wel duidelijk.
Hierdoor kreeg ik vaak het gevoel dat ik er alleen voor stond en men mijn tempo niet kon volgen. Vervolgens ging ik dan nog meer drukken op wat er naar mijn mening moest gebeuren. Hiermee bevestigde ik dan mijn eigen projectie en gaf ik mijn verontwaardigde ego – zonder er zelf echt erg in te hebben – gelijk.
Ander blik andere impact
Je kan je daarbij afvragen wat op dat moment mijn impact was, zeker voor de langere termijn, maar duidelijk is dat het er hierdoor niet gemakkelijker, laat staan leuker op werd. Niet alleen voor mij, maar vooral ook niet voor mijn omgeving. Bij deze nog sorry … 😉
Ongetwijfeld ken je dit soort voorbeelden. Misschien ben je een ander type dan ik en juist iemand die zich gemakkelijk afzijdig houdt of een ander niet snel vertrouwt. In dat geval onttrek je je wellicht aan een discussie en kijk je de kat uit de boom, maar vind je ondertussen wel van alles van die collega’s of manager die je niet betrekken in een discussie of project.
Vanuit dit gevoel ga je je dan nog meer terugtrekken en de ander wantrouwen en versterk je dus de situatie die je eigenlijk niet wil. Hierbij veroordeel je dan je omgeving op datgeen wat er om je heen en in je gebeurt, zonder daarbij naar je eigen bijdrage te kijken. Want het ligt natuurlijk niet aan jou.
Zo zijn er tal van voorbeelden te noemen, waarbij – onder druk – je blik minder helder wordt en je niet scherp ziet wat er eigenlijk nu ECHT gebeurt en nodig is. Dit kan je behoorlijk wat energie kosten die je gemakkelijk zou kunnen besparen. Of sterker nog omgedraaid, juist kan opleveren, wanneer dingen op een ontspannen manier verlopen.
Gewoon door anders te kijken naar datgene wat er gebeurt en anders te reageren. In ‘Zen in de boardroom’ ga ik dieper in op hoe je jezelf kunt aanleren om anders te kijken en vooral hoe dit – onder druk – vol te houden. Ook geef ik diverse oefeningen die helpen om hier meer inzicht in te krijgen en handvatten vanuit Zen om hier op een andere manier mee om te gaan.
